Ostrawa wraz z oddaloną o 20 km Karwiną z przyległymi wsiami stała się centrum kopalniano-hutniczym. W 1830r. powstała kopalnia Anzelm w Pietrzkowicach (obecnie Ostrawa), a w tym samym roku uruchomiono hutę w Witkowicach (obecnie Ostrawa).
 |
 |
| Huta w Witkowicach. | Kopalnia Anzelm. |
Na południe i na wschód od Ostrawy w XIX wieku powstało ok. 60 kopalń węgla kamiennego. To zagłębie w 1850 roku zatrudniało ok. 2500 górników, a przed wybuchem I wojny światowej zatrudniano 44 tys. górników, robotników w hutach i przedsiębiorstwach. Rzeka Ostrawica dzieliła Ostrawę na dwie części: Ostrawę Morawską i Ostrawę Polską. W drugiej połowie XIX w. Ostrawę Polską zamieszkiwali głównie Polacy, gdzie bardzo liczną grupą byli osiedleńcy z Galicji. Ostrawa i jej okręg przemysłowy stał celem dla osiedlenia dla mieszkańców Wieliczki i okolicznych wsi. Niektóre rodziny migrowały na stałe lub tymczasowo. W wielu wypadkach emigrowali tylko mężczyźni. Powodem tej migracji była praca, która dawała stosunkowo duże zarobki.
Wiele rodzin wielickich i z okolic Wieliczki miało kogoś kto pracował w Ostrawie na krótko lub zostawał na zawsze. Dwie rodziny Windaków były w Ostrawie i pracowały tam głównie jako górnicy.
Pierwszą rodziną byli Błażej Windak i jego żona Karolina z d. Skalska. Błażej pochodził z Lednicy Górnej i początkowo zamieszkali w Lednicy Dolnej, a później tj. ok 1870 roku przenieśli się do Ostrawy Polskiej wraz ze swą córką Kingą. W Ostrawie urodziło im się jeszcze czworo dzieci, ale w krótkim czasie one zmarły.
Do Błażeja dołączyło dwóch bratanków Jakub i Walenty, byli to synowie Andrzeja i Marii z d. Dębowskiej. Dwóch braci przybyło do Ostrawy ok. 1880 roku. Jakub wraz ze swą żoną Małgorzatą z d. Jaśkiewicz miał troje dzieci, które urodziły się w Ostrawie tj. Marię, Józefa Karola i Rajmunda.
Walenty miał dwie żony pierwszą Czeszkę Franciszkę Mynař, a później Niemkę z Deutsch – Leuthen (obecnie: Lutynia Dolna, 15 km od Ostrawy) Barbarę Beck. Z Barbarą miał trójkę dzieci Józefa, Józefinę i Anielę.
Wszyscy trzej tj. Błażej, Jakub i Walenty są wymienieni jako górnicy (bergmann). Ich miejscem pracy była kopalnia Hermenegilda w Zarubku (obecnie dzielnica w Ostrawie).
 |
 |
| Jedna z większych kopalń: Hermenegilda w Zarubku. | Praca w kopalni Hermenegilda. |
Druga z rodzin to rodzina Piotra i Zofii z d. Grochal. Piotr pochodził z Mietniowa znad stawów salinarnych, a po ożenieniu się z wdową z Koźmic Wielkich osiadł w tej wsi. Mieli troje dzieci: Wojciecha, Jana i Marię. Prawdopodobnie wyjechali do Ostrawy sprzed 1780 roku i przebywali ok. 20 lat. Nie ma wielu potwierdzeń ich bytności w Ostrawie, oprócz wspomnień rodzinnych, ale znalazł się zapis w metryce małżeństw z Wieliczki, który świadczy o bytności Wojciecha w Ostrawie. Metryka jest potwierdzeniem zawarcia małżeństwa w parafii św. Wacława w Morawskiej Ostrawie przez Wojciecha i Annę z d. Kapusta pochodzącą z Bugaja (obecnie Koźmice Wielkie).
Ze wspomnień rodzinnych: Wojciech i Jan powrócili do Koźmic, kupili dwa gospodarstwa i tam zamieszkali. Po Wojciechu został jeszcze całkowicie murowany, ceglany dom pokryty dachówką. Ciężko jest wywnioskować, gdzie mogli pracować. Prawdopodobnie w Witkowicach Dolnych w zakładzie hutniczo-górniczym, bo należeli do parafii św. Wacława, na lewym brzegu Ostrawicy i zamieszkiwali prawdopodobnie Morawską Ostrawę.
 |
 |
| Witkowice sprzed 1900r. | Kopalnia Hlubina w Witkowicach. |