To nauka zajmująca się ustalaniem przodków w linii rodowej ojca lub matki. Praktycznie sensownym jest badanie i analiza męskiego chromosomu Y, którego genotyp jest przekazywany z ojca na syna. Badaniu poddają się mężczyźni, bo tylko oni posiadają chromosom Y. W większości społeczności europejskich nazwisko jest przekazywane z ojca na syna, więc istnieje możliwość porównania badań historycznych tj. danych osobowych zawartych w archiwach, klasycznych badań genealogicznych z badaniami genealogii DNA.
Dla potrzeb genealogii sensowne są dwa badania:
1. Wyznacza się 67 markerów-znaczników, które określają, opisują chromosom Y, na podstawie tych markerów możemy określić pokrewieństwo lub jego brak z osobą do której przyrównujemy jego zestaw markerów. Sumaryczna różnica wartości poszczególnych markerów określa stopień mutacji, czyli zmiany samego chromosomu Y. Im mniej mutacji pomiędzy dwoma zestawami markerów, to porównywane osoby mają bliższe pokrewieństwo. Po uwzględnieniu tzw. średniej prędkości mutacji możemy obliczyć czas przebywania najstarszego wspólnego przodka. Kombinacja zbadanych markerów może się pokrywać z ustalonym i zdefiniowanym przez naukowców układem markerów tzw. haplotypem czyli tzw. „supergenem”.
Haplotyp to inaczej grupa genów sprzężonych dziedziczonych . Cechy warunkowane przez „supergenu” mogą mieć określoną wartość przystosowawczą i w związku z tym utrzymują się z pokolenia na pokolenie i właściwie nie zmieniają się.
2. Wyznacza się również tzw. haplogrupę (test Deep Clade) czyli charakterystyczną grupę genetyczną dla osób pochodzących z tej samej grupy ludności, szczepu ludzkiego.
Wnioski:
Badania genealogii DNA mogą wskazać najbliższego krewnego w linii męskiej i określić kiedy żył wspólny przodek. Badania te pozwalają na określenie pochodzenia przodka w linii męskiej, jego grupy etnicznej, w zależności od czasu jego przebywania.